CZAD - CICHY ZABÓJCA

rys. facebook.com/medpolmed

Czym jest tlenek węgla (czad)?

TLENEK WĘGLA nazywany potocznie CZADEM jest produktem półspalania, czyli spalania węgla lub materiałów organicznych w warunkach zmniejszonej ilości tlenu.

Kiedy powstaje tlenek węgla?

Do powstania tlenku węgla dochodzi podczas spalania drewna, oleju, gazu, benzyny, propanu, węgla, koksu, ropy i innych paliw, w atmosferze ubogiej w tlen. Powodem jego powstania może być brak dopływu świeżego powietrza do urządzenia grzewczego (spowodowane złą regulacją palnika, wadliwą konstrukcją, zanieczyszczeniem lub niewłaściwymi przeróbkami piecyka gazowego), zbyt wczesne zamknięcie paleniska w piecu, niedrożny przewód kominowy lub wentylacyjny, nieszczelny przewód kominowy, wadliwe połączenie pieca z kominem, niesprawna instalacja grzewcza. Czad może się również cofnąć do pomieszczenia przy silnym wietrze i niskich temperaturach. Szczególnie narażone na powstawanie czadu są instalacje piecowe starego typu, jak junkersy, piece kaflowe. Do zatruć dochodzi najczęściej w sezonie grzewczym.

Dlaczego czad jest tak niebezpieczny?

Tlenek węgla jest bezbarwny i bezwonny, przez co nie możemy go zauważyć ani wyczuć. Po przedostaniu się do organizmu łączy się trwale z hemoglobiną w krwi (250-300x łatwiej niż tlen!), blokując możliwość transportu tlenu do tkanek. Zabija po cichu, usypiając i powodując utratę przytomności. Osoba zatruta czadem umiera w ciszy, często niezauważona na czas. Niebezpieczna dla człowieka jest bardzo nieduża ilość tlenku węgla- zaledwie kilkadziesiąt cząsteczek tego gazu w milionie innych cząsteczek w powietrzu! W małym pomieszczeniu czad może zabić nawet w minutę!

Po czym rozpoznać zatrucie czadem?

Objawami długotrwałego zatrucia są bóle głowy, nudności, wymioty, osłabienie, drętwienie kończyn, zaburzenia równowagi. Może mu także towarzyszyć uczucie kołatania w klatce piersiowej. Przy dużym stężeniu tlenku węgla w pomieszczeniu pojawia się senność, apatia, chwilowe pobudzenie, a na końcu utrata przytomności. Nigdy nie należy lekceważyć tych objawów! Niebezpieczne jest zarówno duże stężenie tlenku węgla, jak i długotrwałe przebywanie w pomieszczeniu z niższym stężeniem czadu!

Jak zapobiegać zatruciom tlenkiem węgla?

Żeby nie dopuścić do zagrożenia, należy regularnie dokonywać przeglądów instalacji kominowej i wentylacyjnej, wzywając fachowca. Nie wolno samemu dokonywać montażu, napraw i przeróbek instalacji grzewczej! Do montażu i w razie awarii i  niezwłocznie wezwać fachowca. Zadbać o dobrą wentylację pomieszczeń w których znajduje się źródło ognia, np. poprzez rozszczelnienie lub uchylenie okien. Pomieszczenia takie powinno się też często wietrzyć. Należy kupować wyłącznie urządzenia sprawne technicznie, posiadające stosowne atesty. W żadnym wypadku nie należy zasłaniać kratek wentylacyjnych! Nie wolno również ogrzewać się w samochodzie zaparkowanym w zamkniętym garażu! Dobrym rozwiązaniem jest zakup atestowanego czujnika czadu. To wydatek zaledwie kilkudziesięciu złotych, który może uratować życie!

Co zrobić w razie zatrucia tlenkiem węgla?

Jeśli zauważymy u siebie objawy zatrucia, należy niezwłocznie podjąć działania: otworzyć wszystkie okna i opuścić pomieszczenie. Po przewietrzeniu wygasić źródło ognia i wezwać fachowców. W razie wątpliwości nie ryzykować! Jak najszybciej opuścić pomieszczenie i zadzwonić po straż pożarną pod nr 998!

Pierwsza pomoc przy zatruciu czadem

Jeśli zauważymy osobę, wobec której mamy podejrzenie że zatruła się tlenkiem węgla, należy zadbać o własne bezpieczeństwo- jak najszybciej otworzyć wszystkie okna i wynieść osobę poszkodowaną na świeże powietrze. Rozluźnić ubrania i okryć ją, żeby zapobiec wychłodzeniu organizmu. Udrożnić drogi oddechowe przez odgięcie głowy do tyłu i sprawdzić oddech. Niezwłocznie wezwać służby ratunkowe (numer ratunkowy- 112, straż pożarna- 998, pogotowie ratunkowe- 999). Jeżeli osoba poszkodowana oddycha, ułożyć ją w pozycji bezpiecznej- na boku (aby zapobiec zadławieniu wymiocinami, które mogą się pojawić przy zatruciu). Jeżeli nie oddycha, rozpocząć resuscytację krążeniowo- oddechową!

PAMIĘTAJ!

Tlenek węgla jest śmiertelnym zagrożeniem! Należy za wszelką cenę zapobiegać możliwości zatrucia, poprzez właściwą instalację i konserwację instalacji grzewczej! Nie lekceważ objawów zatrucia! Jeśli zauważysz osobę która mogła zatruć się czadem, przede wszystkim zadbaj o własne bezpieczeństwo!

Ulotka akcji "NIE dla czadu!"- KG PSP

Co roku w sezonie grzewczym jesteśmy bombardowani prasowymi doniesieniami o kolejnych przypadkach zatrucia tlenkiem węgla, czyli czadem. Również w naszej okolicy w poprzednich latach dochodziło do podobnych tragedii. Ochotnicza Straż Pożarna w Chabówce apeluje o właściwe zabezpieczenie się przed zagrożeniem i poinformowanie rodziny oraz znajomych, poprzez udostępnienie tej informacji lub innych, dostępnych również w internecie!